شرح حال
محمد اشرف غنی شرح حالی
محمد اشرف غنی قویاش ۱۳۲۸- ییلده دیندار و ضیالی بیر عایله‌ده دنیاگه کېلگن. او، باشلنغیچ مکتب‌نی لوگر ولایتیده اۉرته و لیسه دورینی اېسه کابل‌نینگ حبیبیه لیسه‌سیده اۉقیب بیتتیرگن. آته‌سی قِراللی دورده حکومت‌نینگ یوقاری مرتبه‌لی لوازملریده مهم وظیفه‌لرنی بجرگن.
محمد اشرف غنی یاشلیک پیتلریده تحصیل آلیش نیتده لبنان‌گه کېتگن. امریکانینگ بیروت بیلیم یورتیده سیاسی بیلیملر بۉلیمینی لیسانس و ماسترلیک سویه‌ده اعلی درجه‌ده اۉقیب بیتتیردی.
۱۳۵۳- ییلده تحصیلنی یکونلنتیریب مملکتگه قیتگن محمد اشرف غنی کابل بیلیم یورتی اجتماعی بیلیملر فاکولته‌سی‌نینگ انسان‌شناسلیک بۉلیمیده درس بېریشگه باشله‌دی. ۱۳۵۶-ییلده تحصیلی بورسیه قۉلگه کیریتیب امریکا کېتدی. او، امریکانینگ کلمبیا بیلیم یورتیده ایکّینچی ماسترلیگینی خلق ارا مناسبتلر بۉلیمیده اۉقیدی. شونینگدېک او بو بیلیم یورت‌نینگ اۉزیده‌یاق اېل‌شناسلیک بۉلیمیده دوکتوراسینی قۉلگه کیریتیشگه موفق بۉلدی.
محمد اشرف غنی میلادی ۲۰۰۷- ۲۰۰۸ ییللرده امریکانینگ “اسکرانتن” بیلیم یورتی و کانادانینگ “گلف” بیلیم یورتیده اېسه ایکّی فخری دوکتورا حجتی قۉلگه کیریتدی. شوکبی او، چمه‌سی بیر ییل پاکستان‌نینگ لاهور و کراچی شهرلریده پیغمبرنینگ حیاتیگه علاقه‌لی سیرت نبینی اۉقیدی. او، دنمارک‌نینگ “اورهوس” بیلیم یورتی ۱۳۶۲-۱۳۷۰ییللرده امریکانینگ ایشانچلی بیلیم یورتلری بۉلمیش “بریکلی و جانز هاپکنزده” اۉقیتووچیلیک وظیفه‌سینی اۉته‌گن.
سابق شوری بیرلشمه‌سی افغانستان‌گه باستیریب کیرگنده، اونینگ عایله اعضاسی‌نینگ کۉپینچه‌سی قماققه تشلندی شونینگ اوچون هم اشرف غنی امریکاده استقامت قیلیشنی مقصدگه موافق بیلیب، دوکتورا بۉلیمیده تحصیلگه دوام بېردی. شونینگدېک او دوکتورا بۉییچه رساله‌سینی افغانستان معاصر تاریخی حقیده یازیب بیتتیرگن.
محمد اشرف غنی ۱۳۷۰- ییلده دنیا بانکیده مصلحتچی صفتیده خذمتگه کیریب بو یېرده چمه‌سی اۉن بیر ییل ایش بجردی. او، اۉزی‌نینگ ایلک ایشینی جنوبی آسیاگه عاید لایحه‌لر اوستیده ایشلب کېیین سیاسی بیر استراتیژینی دنیا بانکی اوچون تقدیم قیلدی. عین حالده محمد اشرف غنی ۱۳۷۵- ییلده دنیانینگ دولت اداره‌لریگه اساسی اصلاحات کېلتیریش اوچون معیین تکلیفلرنی هم آلغه سوردی. او، چین، هند و روسیه دولتلریده بېش ییل اقتصادی اصلاحات و یېریک لایحه‌لر عملگه آشیریلیشی اوچون ایجابی روشده خذمت قیلدی.
محمد اشرف غنی دنیا بانکیده ایشلب یورگن کېزلرده “اینسید و استنفورد” بیلیم یورتلری تشبثی نتیجه‌سیده یۉلگه قۉییلگن رهبریت ناملی اۉرگه‌نیش برنامه‌لرنی هم ایزله‌دی.
طالبان تیزیمی قوله‌تیلگندن سۉنگ افغانستان‌گه کېلگن محمد اشرف غنی بیرلشگن ملتلر تشکیلاتی‌نینگ مخصوص نماینده‌سی صفتیده دېیرلی ایش قیلدی. او، بٌن لایحه‌سی عملی بۉلیشی اوچون هم اساسی رول اۉینه‌گن. محمد اشرف غنی وقتینچه‌لیک حکومت دوریده هم مصلحتچی صفتیده مهم لوازملرده ایش قیلگن. او، اساسی قانون و اضطراری لویه جرگه‌لر اۉتکزیلیشده اساسی رولگه اېگه.
میلادی ۲۰۰۲- ییلده افغانستان مالیه وزیری تعییلنگن محمد اشرف غنی بو بۉلیمده هم کۉزگه کۉرینرلی درجه‌ده ایجابی اۉگزیرشلر آلیب کېلدی. مالی بۉلیمده مملکت مالی سیاستی خصوصیده اساسی اصلاحات کېلتیریب، شفافیت و حساب بېریش لایحه‌سینی عملا اۉرتگه کېلتیریب اوچ هفته ایچیده دولت درآمدینی مرکزیلشتیردی. اونینگ فعالیتی دوریده ینگی بانک نوتلر چاپ قیلیندی کمپیوتری خزانه‌لر و خزانه بیرلیک سیستیمی رواجلندی. عین حالده باجخانه‌لرگه تعرفه سیستمیگه اصلاحات آلیب کېلیندی. او، تجربه و عملی توشونچه‌سی برکتیدن دنیا هم جمعیت دولتلری کۉمگینی جلب قیلیشگه موفق بۉلدی. ۱۳۸۲-ییلده آسیا دولتلری ایچیده موفق مالیه وزیری اوله‌راق تنیلدی. شونینگدیک بو ساحه‌ده بجرگن یېریک خذمتلری نتیجه‌سیده سابق جمهور رئیس حامد کرزی تامانیدن سیدجمال‌الدین افغان عالی دولت مدالی بیلن تقدیرلندی.
محمد اشرف غنی ۱۳۸۳-ییلده افغانستان خلقی نینگ خوفسیزلیگی اوچون اۉتکزیلگن برلین کنفرانسیده تکلیف قیلگن یېتّی ییللیک لایحه‌سی اېنگ یخشی لایحه حیثیده تانیلدی. شونینگ اوچون هم اونینگ سعی وحرکتی نتیجه‌سیده ملی هم‌جهتلیک دستوری ایجاد بۉلدی. شو ییل نینگ اۉزیده جناب کرزی افغانستان جمهور رئیسی صفتیده تنلگندن سۉنگ، محمد اشرف غنی کابینه‌گه کیریشدن واز کېچیب کابل بیلیم یورتی مسوولیتینی ذمه‌سیگه آلدی و او یېرده دولت موثریت انستیتوتی‌نینگ اساسیچی بۉلدی.
او ایریم ساحه‌لرده یوزلب مقاله‌نینگ موَلفی بۉلگنیدن تشقری، بعضی موردلر جمله‌دن اسلام مقدس دینی، عیاللر حقوقلری و اجتماعی و عدالت، قبایلی جمعیتده دولت تاسیس قیلیش و اسلامی شریعت محکمه‌سیده جنجاللرنی حل قیلیش کبی بیر قنچه مقاله‌لرنینگ هم مولفی. افغانستان معاصر ادبیاتی، افغانستان‌نینگ ۴۰۰ ییللیک تاریخی، ناکام دولتلر و اولرنینگ کامیابلیک خط و مشی عادلانه تیزیم یۉلی، محمد اشرف غنی‌نینگ تحقیقی مقاله‌لریدن حسابلنه‌دی.
حامد کرزی زمانیده‌گی سابق حکومت ایریم مساله‌لر همده یخشی حکومتچیلیک تۉغریسیده محمد اشرف‌غنی‌دن دېیرلی مصلحت آلیب کېلگن. کابل کنفرانسی و ملی دستورلر عملگه آشیریلیشده جناب غنی اساسی حصّه قۉشیب کېلگن.
میلادی ۲۰۱۰- ییلده چیت اېللیک حربیلردن امنیتنی افغان ملی کوچلریگه اۉتکزیش مسوولیتنی ذمه‌سیگه آلگن محمد اشرف غنی ایش سفری بیلن افغانستان‌نینگ ۳۴ ولایتیگه باریب، امنیتی بۉلیمده یېریک تجربه قازانیب بو ایشنی بوتکول موفقیت بیلن اۉز پایانیگه یېتکزدی.
محمد اشرف غنی اۉتگن ایکّی دور جمهورلیک ریاستی سیلاوده اۉز نامزدلیگینی ایلگری سورگن اېدی.
او نهایت ۱۳۹۳- ییلده جمهورلیک ریاست سیلاونینگ ایکّینچی دوریده افغانستان خلقی‌نینگ تنلنگن جمهور رئیسی اوله‌راق ۱۳۹۳ ییل میزان آیی‌نینگ یېتّینچی‌سیده جمهورلیک ریاست نینگ سلام‌خانه قصریده قاضی‌القضات حضوریده وفادارلیک قسم ایچیب، افغانستان خلقی‌نینگ تنلنگن جمهور رئیسی صفتیده اۉز ایشیگه باشله‌دی.
محمد اشرف غنی افغانستان جمهور رئیسی اوله‌راق ایشی نینگ ایلک کونلریده اداری فسادگه قرشی کۉرشده جدی آدیم کۉتریب، کابل بانک بحرانی واقعه‌سی هر تامانلمه روشده تېکشیریلیش حکمینی صادر قیلدی. شو کبی جمهور رئیس، فعالیتی‌نینگ بیرینچی کونلریده اداره‌لرگه اصلاحات کېلتیریش و یخشی حکومتچیلیک اوچون کۉترگن آدیملری باعث افغانستان خلقی تامانیدن کېنگ کۉلمدن خوش قرشیلندی. محمد اشرف غنی نینگ اقتصادی و اصلاحی دستورلری خلق‌نینگ کۉپراق یخشی بیر کېله‌جک و آسایشته بیر حیاتگه امیدوار قیلدی.